Rak jajnika jest klasyfikowany na czwartym miejscu pod względem częstości
zgonów z powodu nowotworów.
W związku z brakiem charakterystycznych objawów lub też przebiegiem
bezobjawowym we wczesnym stadium choroby, często jest bagatelizowany i
mylony z innymi zaburzeniami, a rozpoznawany jest dopiero w zaawansowanej
formie, kiedy leczenie nie zawsze daje oczekiwane rezultaty.
W profilaktyce nowotworów wyróżnia się 3 fazy działań prewencyjnych:
1. Profilaktyka pierwotna
Podejmowana przed zachorowaniem, oparta o działania zapobiegawcze, czyli eliminowanie (jeśli to możliwe) czynników zwiększających ryzyko rozwoju nowotworu.
Działania należące do profilaktyki pierwotnej mają za zadanie uświadomić kobiety, w jaki sposób ich postępowanie i środowisko wpływają na stan zdrowia oraz jak można korzystnie korygować zachowania zdrowotne, by zmniejszyć ryzyko zachorowania.
Znajomość czynników ryzyka pozwala również na wyodrębnienie kobiet z grupy wysokiego ryzyka, które należy objąć programem regularnych badań diagnostycznych w kierunku raka jajnika.
Czynniki ryzyka rozwoju raka jajnika: |
|
Czynniki zmniejszające ryzyko raka: |
|
2. Profilaktyka wtórna
Dąży do wczesnego wykrywania stanów przednowotworowych i wczesnych postaci raka (badania przesiewowe).
Badanie przesiewowe raka jajnika obejmują:
|
|
ffffff |
Obejmuje palpacyjne badanie ginekologiczne oraz szczegółowy wywiad lekarski z uwzględnieniem nieswoistych objawów oraz czynników ryzyka raka jajnika. nieswoiste objawy
|
|
|
Podstawowym badaniem w diagnostyce jest USG jajników i narządów podbrzusza, najlepiej USG dopochwowe. Podczas badania możliwe jest stwierdzenie powiększenia jajnika. W przypadku uwidocznienia zmiany na jajniku, ważna jest jej wielkość oraz echogenność guza. Pomocnym badaniem jest USG z zastosowaniem kolorowego Dopplera, dzięki któremu możliwa jest ocena stanu naczyń krwionośnych i przepływu krwi co jest pomocne w stwierdzeniu nowotworzących się naczyń zaopatrujących guz. |
|
|
|
Do badań pierwszego rzutu zalicza się również oznaczenie poziomu markerów nowotworowych m. in. CA125. Do najnowszych narzędzi służących do oceny prawdopodobieństwa, że wykryta zmiana ma charakter guza złośliwego należy test ROMA - algorytm oceny ryzyka na podstawie poziomu 2 markerów nowotworowych: CA125 oraz HE4. |
|
|
|
W drodze rozpoznania pomocna jest również laparoskopia umożliwiająca pobranie fragmentów tkanki guza do badania histopotologicznego. Do dodatkowych badań zalicza się: rezonans magnetyczny, tomografię komputerową, urografię, RTG klatki piersiowej. |
3. Profilaktyka trzeciorzędowa
Obejmuje właściwą diagnostykę, odpowiednie i szybko wdrożone leczenie, profilaktykę nawrotów choroby oraz rehabilitację
Częstsze badania ukierunkowane na wykrycie tego typu nowotworu powinny przeprowadzać panie, które ukończyły 40 rok życia, gdyż największym ryzykiem są obarczone panie w wieku okołomenopauzalnym i menopauzalnym. Do ginekologa powinny też częściej trafiać kobiety obarczone ryzykiem genetycznym, gdy w rodzinie były przypadki: raka jajnika, dziedzicznego raka piersi lub dziedzicznego niepolipowatego raka jelita grubego, raka endometrium
W przypadku podejrzenia dziedzicznej postaci raka jajnika standardowym badaniem przesiewowym jest badanie mutacji w obrębie genu BRCA1.
Regularne wizyty u ginekologa oraz diagnostyka zmian jajnika jest niezwykle ważnym procesem w drodze do wczesnego wykrycia raka jajnika. Często może to decydować o powodzeniu ewentualnego dalszego leczenia. Warto więc postawić na profilaktykę i nigdy nie lekceważyć objawów możliwej choroby.
Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą