Profilaktyka raka jajnika

Rak jajnika - "cichy zabójca"


 

Rak jajnika  jest klasyfikowany na czwartym miejscu pod względem  częstości

zgonów z powodu nowotworów. 

W  związku  z  brakiem   charakterystycznych   objawów   lub  też   przebiegiem

bezobjawowym  we wczesnym  stadium choroby, często jest  bagatelizowany i

mylony z innymi zaburzeniami, a rozpoznawany jest dopiero w zaawansowanej

formie, kiedy leczenie nie zawsze daje oczekiwane rezultaty.

 

W profilaktyce nowotworów wyróżnia się 3 fazy działań prewencyjnych:

1. Profilaktyka pierwotna

Podejmowana przed zachorowaniem, oparta o działania zapobiegawcze, czyli eliminowanie (jeśli to możliwe) czynników zwiększających ryzyko rozwoju nowotworu.

Działania należące do profilaktyki pierwotnej mają za zadanie uświadomić kobiety, w jaki sposób ich postępowanie i środowisko wpływają na stan zdrowia oraz jak można korzystnie korygować zachowania zdrowotne, by zmniejszyć ryzyko zachorowania.

Znajomość czynników ryzyka pozwala również na wyodrębnienie kobiet z grupy wysokiego ryzyka, które należy objąć programem regularnych badań diagnostycznych w kierunku raka jajnika.

Czynniki ryzyka rozwoju raka jajnika:
  • czynniki rodzinne i genetyczne:
    • rak jajnika w I stopniu pokrewieństwa (matka, siostra, córka) lub w I i II stopniu pokrewieństwa (babcia, ciocia)
    • zespół raka sutka i jajnika
    • zespół Lynch II (rak okrężnicy i odbytnicy, rak trzonu macicy, rak jajnika)
  • czynniki demograficzne i środowiskowe:
    • wiek powyżej 40 r.ż. (szczytowa zachorowalność w wieku 75-79 lat)
    • kobiety z krajów wysoko uprzemysłowionych z wyższym statusem socjoekonomicznym
    • narażenie na talk
  • styl życia:
    • dieta bogatotłuszczowa
    • kofeina
    • nikotyna
  • niepłodność
  • nierództwo
Czynniki zmniejszające ryzyko raka:
  • przebyte ciąże
  • długotrwałe karmienie piersią
  • antykoncepcja hormonalna

2. Profilaktyka wtórna

Dąży do wczesnego wykrywania stanów przednowotworowych i wczesnych postaci raka (badania przesiewowe).

Badanie przesiewowe raka jajnika obejmują:

  • badanie ginekologiczne
ffffff

Obejmuje palpacyjne badanie ginekologiczne oraz szczegółowy wywiad lekarski z uwzględnieniem nieswoistych objawów oraz czynników ryzyka raka jajnika. 

nieswoiste objawy

  • uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej
  • wzdęcia
  • zaparcia
  • biegunki
  • brak apetytu
  • uczucie nacisku na pęcherz moczowy
  • bóle w krzyżu
  • badanie ulrtasonograficzne (USG)

Podstawowym badaniem w diagnostyce jest USG jajników i narządów podbrzusza, najlepiej USG dopochwowe.

Podczas badania możliwe jest stwierdzenie powiększenia jajnika. W przypadku uwidocznienia zmiany na jajniku, ważna jest jej wielkość oraz echogenność guza.

Pomocnym badaniem jest USG z zastosowaniem kolorowego Dopplera, dzięki któremu możliwa jest ocena stanu naczyń krwionośnych i przepływu krwi co jest pomocne w stwierdzeniu nowotworzących się naczyń zaopatrujących guz. 

  • badanie poziomu markerów nowotworowych

Do badań pierwszego rzutu zalicza się również oznaczenie poziomu markerów nowotworowych m. in. CA125.

Do najnowszych narzędzi służących do oceny prawdopodobieństwa, że wykryta zmiana ma charakter guza złośliwego należy test ROMA - algorytm oceny ryzyka na podstawie poziomu 2 markerów nowotworowych: CA125 oraz HE4.

  • badania dodatkowe

W drodze rozpoznania pomocna jest również laparoskopia umożliwiająca pobranie fragmentów tkanki guza do badania histopotologicznego.

Do dodatkowych badań zalicza się: rezonans magnetyczny, tomografię komputerową, urografię, RTG klatki piersiowej.

3. Profilaktyka trzeciorzędowa

Obejmuje właściwą diagnostykę, odpowiednie i szybko wdrożone leczenie, profilaktykę nawrotów choroby oraz rehabilitację

  

Częstsze badania ukierunkowane na wykrycie tego typu nowotworu powinny przeprowadzać panie, które ukończyły 40 rok życia, gdyż największym ryzykiem są obarczone panie w wieku okołomenopauzalnym i menopauzalnym. Do ginekologa powinny też częściej trafiać kobiety obarczone ryzykiem genetycznym, gdy w rodzinie były przypadki: raka jajnika, dziedzicznego raka piersi lub dziedzicznego niepolipowatego raka jelita grubego, raka endometrium bądź górnego odcinka przewodu pokarmowego.

W przypadku podejrzenia dziedzicznej postaci raka jajnika standardowym badaniem przesiewowym jest badanie mutacji w obrębie genu BRCA1.

Regularne wizyty u ginekologa oraz diagnostyka zmian jajnika jest niezwykle ważnym procesem w drodze do wczesnego wykrycia raka jajnika. Często może to decydować o powodzeniu ewentualnego dalszego leczenia. Warto więc postawić na profilaktykę i nigdy nie lekceważyć objawów możliwej choroby. 

 

Aktualności
2020-02-21
Sanco Test RHD
Dowiedz się więcej o nieinwazyjnym teście prenatalnym pomagającym w kwalifikacji ciężarnej do śródciążowej profilaktyki konfliktu serologicznego.
2020-02-10
beta hCG jako hormon ciążowy i nie tylko
Dowiedz się więcej na temat związku beta hCG i ciąży oraz co jeszcze może oznaczać podwyższone stężenie tego hormonu.
2020-02-07
Pierścień antykoncepcyjny
Dowiedz się więcej na temat krążka dopochwowego - wygodnej i odwracalnej metodzie antykoncepcji, dającej 99% skuteczności.
2020-02-03
Panel Poronienia Samoistne
Sprawdź predyspozycje czy możliwe przyczyny poronień samoistnych lub obumarcia płodu.
Czytaj więcej aktualności...
Ważne
2016-04-11
Tam warto być
Zjazdy i konferencje krajowe i zagraniczne

Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą

PREGMED 93-355 Łódź, al. 1 Maja 24/26, tel. 42 663 96 73, 606 355 606, e-mail: pregmed@pregmed.pl
Copyright © 2024 Pregmed - Wszelkie prawa zastrzeżone
Realizacja: Dianthus
Dokument wydrukowany ze strony: www.pregmed.pl/pl/aktualnosci/profilaktyka-raka-jajnika/